گذشت زمان، پيشرفت تكنولوژي و بالارفتن كيفيت توليد و طراحي وسايل نقليه از طرفي موجب سهولت رفت و آمد و بالا رفتن كيفيت زندگي بشر شده و از طرف ديگر اين پيشرفت، موجب عواقب و مشكلات فراواني از جمله تصادفات و سوانح رانندگي در بين جوامع شده است.
طبق آمار، مرگ و مير ناشي از تصادفات رانندگي در سال هاي اخير مخصوصا در كشور ما، ايران، تلفاتي مشابه با جنگ ۸ ساله داشته است.

يكي از سوانحي كه شايد خيلي از ما، دوستان و يا آشنايان ما به آن دچار شده اند، تصادف وسايل نقليه موتوري با عابران پياده مي‌باشد. در اين دست تصادفات تصور مي‌شود كه حق با عابر پياده بوده و راننده وسيله نقليه تحت هر شرايطي مقصر است.

در اين مقاله از گروه وكلاي دعاوي تصادفات رانندگي آهوپاي، ما قصد داريم به بررسي ابعاد و ضوابط تصادف وسايل نقليه موتوري با عابران پياده پرداخته و ابهامات رايج در اين مورد را برطرف سازيم.

در تصادفات وسيله نقليه و عابر پياده در چه شرايطي راننده مقصر نيست؟

طبق ماده ۳۳۳ قانون مجازات اسلامي در شرايط زير، راننده در تصادف با عابرين پياده مقصر شناخته نخواهد شد:

در محل هايي كه عبور عابر پياده ممنوع بوده و راننده نيز با سرعت مجاز و مطمئنه در حال عبور مي‌باشد و وسيله وي فاقد هرگونه نقص فني است، در صورت وقوع تصادف و بروز مصدوميت يا فوت عابر، راننده به هيچ وجه ضامن ديه، مجازات و خسارات وارده به عابر نيست.

اما قبل از تاييد صحبت فوق مثل تمام مواد و قوانين ديگر مشخص شدن ابعاد و مفهوم هر يك از كلمات در متن قانون، از جنبه حقوقي از اهميت بالايي برخوردار است، پس بهتر است در ادامه با معني عابر پياده، سرعت مطمئنه و نقص فني آشنا شويم.

عابرپياده كيست؟

طبق ماده ۱۳ آيين راهنمايي و رانندگي مصوب ۱۳۴۷ عابر پياده شخصي است كه بدون استفاده از هيچ نوع وسيله نقليه موتوري يا غير موتوري حركت نمايد.
و اما …

ماده ۱۹۱ آيين نامه راهنمايي و رانندگي عابرين پياده را موظف كرده است ۴ نكته مهم را رعايت نمايند:

۱)  عابر پياده موظف است از محل هايي كه براي پياده روي تعبيه شده است عبور نمايد.
۲)  در محل هايي كه پياده رو وجود ندارد يا قابل استفاده نيست، عابر موظف است هنگام عبور از سواره رو از منتهي اليه سمت چپ خود عبور كند
۳)  عابر موظف است براي گذشتن از عرض راه حتما از خطوط عابر پياده استفاده نمايد.
۴)  عابر بايد هنگام ورود از پياده رو به بخش سواره رو مراقب عبور وسايل نقليه باشد.

عابرپياده در چه صورت مي‌تواند وارد قسمت سواره رو شود؟

بند دوم ماده ۲۰ قانون الحاق ايران به كنوانسيون عبور و مرور جاده ها مشخص مي‌كند كه عابر پياده در چه شرايطي مي تواند وارد قسمت سواره رو شود.

۱) اگر در كنارراه پياده رو حاشيه اي براي عابرين پياده وجود داشته باشد، عابر ملزم به عبور و استفاده از آن خواهد بود مگر در موارد زير:
۲) عابرين پياده اي كه اشياء حجيمي را با خود حمل كنند، چنانچه در پياده رو مزاحمت ايجاد كنند مي توانند از قسمت سواره رو عبور كنند.
۳) عابرين پياده اي كه به صورت گروه توسط يك شخص راهنمايي مي‌شوند و يا به صورت دسته جمعي حركت مي‌كنند مي‌توانند از قسمت سواره رو استفاده كنند.

نكته: قبل عبور از عرض خيابان، در صورتي كه ورود عابر موجب تغيير سرعت و يا تغيير جهت وسيله نقليه شود، عابر نبايد وارد حريم سواره رو شود.

سرعت مطمئنه طبق قانون چقدر است؟

در قانون و آيين نامه در تعريف سرعت مطمئنه صراحت خاصي وجود ندارد، ليكن طبق ماده ۱۱۶ آيين راهنمايي و رانندگي كه مقرر مي دارد« رانندگان وسايل نقليه موظف اند در تقاطع هايي كه فاقد چراغ، مامور انتظامي يا تابلوي ايست است، در سر پيچ ها، جاده هاي تنگ، تپه ها، باران، برف، كولاك و مه از سرعت وسايل نقليه تا حدي كه برحسب مورد براي احتراز از خطر يا تصادف ضرورت دارد بكاهند.

سرعت مطمئنه، سرعتي است كه رانندگان به منظور احتراز از خطر يا تصادف برحسب مورد انتخاب مي‌نمايند. ميزان اين سرعت از حداقل شروع و تا حداكثر مجاز در شهرها، راه هاي خارج شهر و مناطق غير مسكوني متغير مي‌تواند باشد.

منظور از نقص فني در قانون چيست؟

نقص فني عبارت است از نداشتن چراغ هاي جلو و عقب، ناميزان بودن چرخ هاي جلو يا فرمان، حساس و يا ميزان نبودن ترمز پايي، نداشتن عاج در سطح اتكاء لاستيك چرخ، نداشتن برف پاك كن در مواقع بارندگي و زنجيرچرخ در شرايط يخبدان و همچنين دودكردن ماشين مي‌باشد.
نكته: به غير از دود كردن وسيله نقليه، ساير نقوص فني در زمره نقايص مستمر بوده و هريك تحت شرايط مربوط به خود مي‌تواند در تصادفات موثر واقع شود.

جمع بندي

طبق آنچه كه گفته شد، چنانچه رانندگان رعايت سرعت مجاز و مطمئنه را نموده و وسيله نقليه آنان نيز داراي نقص فني مستمر و موثر در تصادفات نباشد و با وجود اين شرايط، توانايي كنترل وسيله نقليه و جلوگيري از برخورد با عابرين پياده را نداشته باشد، در صورت وقوع تصادف منجر به فوت و جرح ضامن ديه و خسارت وارده نخواهد بود.
در نتيجه:
در صورت ورود و عبور عابرين پياده در آزاد راه‌ها و وقوع تصادفات، عدم مسئوليت راننده مذكور مانع استفاده شخص ثالث از مقررات بيمه نخواهد بود

https://webilaw.com